امامزاده صالح (ع)
بقعه امامزاده صالح در میدان تجریش تهران قرار دارد. گنبد کاشیکاری شده این بنا چندین بار مرمت و بازسازی شد و سرانجام در سال 1368 به طور کلی تخریب و با کاشی جدید بازسازی شد. ضریح اولیه آن از چوب ساخته شده بود ولی بعدها از نقره و کتیبه های اطراف آن با آب طلا منقوش و مزین شده است.حرم این بنا دارای ابعاد 5/6 * 6 متر است.
امامزاده صالح کتیبه ای به تاریخ 700 هـ . ق داشت که در تعمیرات مدخل ساختمان از میان رفت. در حمله مغول بنای امامزاده یکسره از بین رفته بود اما بانیان خیـّر آن را برپا داشتند.
بنای بقعه اصلی شامل ساختمان چهارگوش بزرگ و مستحکمی با دیوارهای قطور است که فضای درونی آن تقریباً ۶/۵ مترمربع مساحت دارد. وضع طاق نماها و معماری ساختمان و پوشش آن از معماری بناهای قرن هفتم و هشتم هجری است.
ایوان ورودی و رواق در سمت شمال حرم واقع است و بالای حرم در رواق، لوح مستطیل خشتی کاشی کاری شده است که تاریخ ۱۲۱۰ هجری قمری، را برخود دارد و نام فتحعلی شاه بر آن حک شده است. هلاکو میرزا فرزند فتح‌علی‌شاه قاجار در سال ۱۲۱۰ ه.ق، بانی تعمیرات و تزئینات آن شد.
گنبد کاشی کاری شده بقعه در سال ۱۳۳۸ ، در آخرین سال عمر مرحوم حسن فداکار با هزینه شخصی تعمیر و کاشی کاری مجدد شد.
محوطه امامزاده صالح پیش از تغییر فضای خیابانی تجریش محوطه‌ای کاملاً محصور شده همچون، دیگر زیارتگاه‌های ایران بود که چنار قطوری که به ثیت میراث فرهنگی نیز رسیده بود در میان حیاط آن جلوه خاصی داشت. راه ورودی زیارتگاه از بازار امکان پذیر بود.
پس از تغییر شکل میدان تجریش و ایجاد فضاهای جدید، زیارتگاه از حصار دیوارها درآمد و درخت چنار آن نیز قطع شد. در حال حاضر، امامزاده صالح با نرده‌های آهنی که راه ورودی به محوطه آن است و وقوع آن در کنار میدان تره بار و میوه و ترمینال اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌ها جلوه گذشته خود را ندارد.
مرحوم مصطفوی می نویسد: این بنای چهارگوش بزرگ و محکم تصور می رود مربوط به قرن هفتم هجری یا هشتم باشد. و در کنار آن درخت چنار کهنسال در آبادی بزرگ تجریش واقع می باشد. هلاکو میرزا فرزند فتحعلی شاه قاجار در سال 1210 بانی تعمیرات و تزئینات آن شده ، نقاشی های آن را انجام داده است. طبق کتیبه موجود در بنا مدفن صالح برادر امام هشتم می باشد. در سال 1323 خورشیدی مرحوم حسن فداکار بانی تغییرات و نصب کاشی مجدد در گنبد آن شد. در سال های اخیر تعمیرات اساسی در بنا و صحن این امامزاده انجام شده است.
امامزاده قاسم تهران
شمال تهران با آب و هوای لطیف و كوهستانی‌اش از دیرباز تفرجگاه ییلاقی مردم به شمار می‌رفته است. یكی از مهم‌ترین وجوه این منطقه، زیارتی بودن آن است كه باعث می‌شود مردم از هر طبقه اجتماعی به آن منطقه سفر كنند و آخر هفته خود را با زیارت و سیاحت در امامزاده‌های این منطقه بگذرانند.
حتما تاكنون نام محله امامزاده قاسم را شنیده‌اید، اهالی قدیمی شمیران بخوبی با این محل آشنا هستند؛ محله‌ای قدیمی با قدمت هزار ساله به نام دژعلیا كه با آمدن نوادگان حضرت مجتبی بن علی به امامزاده قاسم تغییر نام یافته است.
روایت شده است كه در قرن سوم هجری قمری، حضرت قاسم‌بن حسن زید مجتبی(ع) را در آنجا به خاك سپرده‌اند. امامزاده قاسم از معدود امامزاده‌هایی است كه میان آپارتمان‌ها و برج‌های سر به فلك كشیده و خانه‌هایی با قدمت بلند در پایتخت محصور شده است كه منظری آمیخته از نمای مدرنیته و سنتی دارد.
این محله در دامنه كوه سرچال كوچك بنا شده است و دو كیلومتر تا تجریش فاصله دارد، آبك در شمال و زمین‌های دزاشیب و تجریش در جنوب، جعفرآباد و دربند در غرب و جماران و حصارك در شرق آن واقع شده است.
بنای اصلی امامزاده، برجی هشت ضلعی است كه از آجر ساخته شده است. این بقعه امروزه دارای صحن، ایوان، رواق و گنبد كاشیكاری است. اصل بنای بقعه را از قرن هفتم هجری دانسته‌اند. در زمان شاه طهماسب صفوی، صندوقی با تاریخ 963 هـ. ق روی مرقد نهاده شد. ساختمان اصلی بقعه در زمان فتحعلی شاه قاجار توسعه یافت و ایوان بزرگ فعلی در طرف قبله بنا شد.
سال‌های اخیر در قالب طرح نوسازی بافت حرم، تغییرات زیادی در این بقعه صورت گرفته است، بویژه در حیاط امامزاده. بناهایی مثل تعاونی و اتاق‌هایی كه در شرق حیاط قرار داشت، همگی از بین رفته‌اند. حتی امروز دیگر از آن همه قبر قدیمی در حیاط امامزاده خبری نیست.
داستان افسانه‌ای و اهانت‌بار چوگان‌بازی با این سر هنوز از زبان گذشتگان روایت می‌شود كه در نهایت یك زن شمیرانی برای بازپس‌گیری سر، قدم می‌گذارد و بالاخره سر را پس می‌گیرد و در محل فعلی توسط یكی از فرزندان عمار یاسر كه ساكن رودبار قصران بوده است، دفن می‌كند
پیشترها گورستان امامزاده قاسم در اطراف بنا به شكل پلكانی قرار گرفته بود و خانواده‌های قدیمی و سرشناس تهران در این مكان برای خود مقابر خانوادگی داشتند، البته چند سال قبل، در گوشه‌ای از این امامزاده، بقایای پیكر مطهر چند شهید دفاع مقدس دفن شده است.
در مورد هویت شخصی و تاریخی امامزاده قاسم اطلاعات دقیقی در دست نیست و روایت‌های متعددی در این باب نقل شده است؛ عده‌ای او را قاسم‌بن حسن‌بن علی‌بن ابیطالب می‌دانند كه همراه امام حسین(ع) در واقعه كربلا شهید شده است، چنانچه روایت شده است كه سر ایشان را به اطراف شهر ری می‌فرستند تا درس عبرتی باشد برای مردم!
امامزاده قاسم، محله دژعليا، تهران
داستان افسانه‌ای و اهانت‌بار چوگان‌بازی با این سر هنوز از زبان گذشتگان روایت می‌شود كه در نهایت یك زن شمیرانی برای بازپس‌گیری سر، قدم می‌گذارد و بالاخره سر را پس می‌گیرد و در محل فعلی توسط یكی از فرزندان عمار یاسر كه ساكن رودبار قصران بوده است، دفن می‌كند! و البته كلی داستان‌پردازی‌های دیگر در ادامه این ماجرا وجود دارد كه وی از نوادگان شهربانو، دختر یزدگرد سوم است.
متولی امامزاده درباره هویت وی می‌گوید: همان‌طور كه در بالای صحن نوشته شده است، ایشان امامزاده قاسم‌بن حسن‌بن زیدبن حسن مجتبی از فرزندان با واسطه امام حسن(ع) است كه می‌گویند پدرزن حضرت عبدالعظیم است. این امامزاده كه تحت تعقیب بنی‌امیه و بنی‌عباس بوده، برای مخفی شدن به سمت شمیران عزیمت می‌كند و در روستای دژعلیا مخفی می‌شود كه سرانجام توسط عباسیون به شهادت می‌رسد و اهالی محله، او را در همان روستا دفن می‌كنند.
با گذشت سال‌ها، محوطه امامزاده قاسم دستخوش تغییرات بسیاری شده است. در حیاط امامزاده حوضچه‌ای قرار داشت، همچنین مقابری كه اكنون با بتون پوشیده شده و در حال بازسازی است.
با وجود این، حیاط این امامزاده اگرچه نه به اندازه حیاط قدیمی، اما هنوز هم باصفاست و چشم‌انداز قشنگی به شمیران و تهران داده و امامزاده همچنان به عنوان زیارتگاه مورد احترام مردم است.
امامزاده داود
امام زاده داوود يكی از مشهورترين امام زاده های اطراف تهران است که در كوهستان های شمال غربی تهران واقع شده است. این بنا در 15 کیلومتری فرحزاد قرار داشته و از لحاظ جغرافیایی منطقه ای سردسیر است. بیشتر شهرت امام زاده داوود به خاطر مسیر منتهی به امام زاده است که از میان دره های زیبا و سرسبز می گذرد و در تمام فصول، به خصوص در ایام خنک سال مسافران و گردشگران بسیاری از این مناظر دیدن می کنند.
امام زاده داوود , تهران , جاذبه گردشگری
نسب امام زاده داوود با پنج پشت به امام زین العابدین (ع) می رسد. این بقعه برای اولین بار در زمان صفویه بنا شد و آنچه در حال حاضر به جای مانده حرم هشت ضلعی کنونی به طول شرقی غربی 6 متر و عرض تقریبی 5 متر با سرداب زیر آن است.
در فصول سرد سال؛ برف بسیار سنگینی در این منطقه می بارد که تقریبا امکان زیارت از این مسیر را ناممکن می سازد. علاوه بر برف عمیق، وجود دره های خطرناک و بهمن گیر، خود عاملی برای جلوگیری از تردد زمستانه در این منطقه است. وجود حیوانات وحشی نیز به دلیل متروک بودن جاده کمی خطرناک به نظر می رسد.
نسب امام زاده داوود با پنج پشت به امام زین العابدین (ع) می رسد. این بقعه برای اولین بار در زمان صفویه بنا شد و آنچه در حال حاضر به جای مانده حرم هشت ضلعی کنونی به طول شرقی غربی 6 متر و عرض تقریبی 5 متر با سرداب زیر آن است.
مسیر اصلی این امام زاده در گذشته نه چندان دور، همین مسیر فرحزاد بوده که اکنون به واسطه احداث جاده آسفته مناسب کمی از رونق افتاده است. مسیر آسفالته جدید از طریق کن و روستای سولقان به امام زاده داوود منتهی می شود. این مسیر اندکی طولانی تر بوده ولی در هر حال در صورتی که تنها قصد زیارت امام زاده را دارید؛ مناسب تر است.
در مسیر فرح زاد به امام زاده داوود؛ تا همین 1-2 سال گذشته؛ تنها چند قهوه خانه کوچک وجود داشت و حاشیه رودخانه تماما در اختیار گردشگران بود. اما در حال حاضر قسمت های زیادی از حاشیه رودخانه و کوه پایه های اطراف به تسخیر برخی افراد درآمده؛ به عقیده آنوبانینی در صورتی که به همین منوال پیش برود تا 1-2 سال آینده هیچ کجا از مسیر فرح زاد قابل استفاده برای مسافران و زائرین نخواهد بود.
امام زاده داوود اکنون همانند بسیاری دیگر از نقاط زیارتی، از حالت صرف زیارتی بودن خارج شده و جذابیت های گردشگری هم به آن افزوده شده است. در ایامی که هوا مناسب است؛ محلی کاملا مناسب برای یک استراحت یک یا دو روزه به حساب می آید. در ایام تعطیل و به خصوص شبهای جمعه؛ امام زاده بسیار شلوغ می شود؛ به نحوی که به فاصله چند کیلومتر مانده به امام زاده، در جاده اصلی امکان تردد وجود ندارد و حتی برخی اوقات پیاده طی کردن راه هم مشکل است. در صورتی که قصد توقف شبانه در امام زاده را دارید، می توانید از منازل کرایه ای اهالی استفاده کنید و یا در فضای پشتی چادر بزنید.
.jpg)
